Czasami pytam ludzi, jakie było nazwisko Jezusa. Zazwyczaj odpowiadają: „Myślę, że jego nazwisko brzmiało ‘Chrystus’, ale nie jestem pewien”.
Wtedy pytam: „Jeśli tak, to czy Józef Chrystus i Maria Chrystus zabrali małego Jezusa Chrystusa na targ?”
Słysząc to w ten sposób, zdają sobie sprawę, że „Chrystus” nie jest nazwiskiem Jezusa. Czym więc jest „Chrystus”? Skąd się wzięło? Co oznacza? To właśnie zbadamy w tym artykule. Po drodze zobaczymy również, skąd pochodzi tytuł „Syn Boży”.
Tłumaczenie kontra transliteracja
Najpierw musimy poznać podstawy tłumaczenia. Tłumacze czasami decydują się tłumaczyć według podobnego brzmienia, a nie według znaczenia, szczególnie w przypadku imion lub tytułów. Jest to znane jako transliteracja. W przypadku Biblii tłumacze musieli zdecydować, czy jej słowa (zwłaszcza imiona i tytuły) będą lepsze w tłumaczonym języku poprzez tłumaczenie (według znaczenia) czy poprzez transliterację (według brzmienia). Nie ma konkretnej reguły.
Septuaginta
Biblia została po raz pierwszy przetłumaczona w 250 r. p.n.e., kiedy żydowscy rabini przetłumaczyli hebrajski Stary Testament na grecki. To tłumaczenie to Septuaginta (lub LXX), a ludzie używali go szeroko w starożytności, a nawet dzisiaj. Apostołowie napisali Nowy Testament 300 lat później po grecku. Dlatego cytowali grecką Septuagintę, a nie hebrajski Stary Testament.
Tłumaczenie i transliteracja w Septuagincie
Poniższy rysunek pokazuje, jak to wpływa na współczesne Biblie:
Oryginalny hebrajski Stary Testament znajduje się w kwadrancie nr 1. Ponieważ Septuaginta była tłumaczeniem z hebrajskiego na grecki (w 250 r. p.n.e.), pokazujemy strzałkę przechodzącą od kwadrantu nr 1 do nr 2. Autorzy Nowego Testamentu napisali Nowy Testament po grecku, więc oznacza to, że nr 2 zawiera zarówno Stary, jak i Nowy Testament. W dolnej połowie (nr 3) znajduje się współczesne tłumaczenie Biblii (na język np. polski). Aby uzyskać to tłumaczenie, językoznawcy tłumaczą Stary Testament z oryginalnego hebrajskiego (1 -> 3) i Nowy Testament z greckiego (2 -> 3). Tłumacze muszą zdecydować o transliteracji lub tłumaczeniu imion i tytułów, jak wyjaśniono powyżej.
Biblie tłumaczone w tradycji prawosławnej (zwykle kościoły wschodnioeuropejskie) tłumaczą Stary Testament z greckiej Septuaginty. Zatem w przypadku tych Biblii zarówno Stary, jak i Nowy Testament pochodzą z greckiego (2 -> 3).
Pochodzenie imienia „Chrystus”
Teraz powtórzymy tę samą sekwencję, ale skupimy się na słowie „Chrystus”, które pojawia się w Nowym Testamencie.
W oryginalnym języku hebrajskim (w kwadrancie nr 1) słowo używane na określenie Chrystusa to ‘mashiyach‘. Słownik hebrajski definiuje ‘mashiyach‘ jako osobę ‘namaszczoną lub poświęconą’. Fragmenty Psalmów przepowiadały nadejście konkretnego mashiyach. W tłumaczeniu Septuaginty z 250 r. p.n.e. rabini użyli greckiego słowa na hebrajskie mashiyach o podobnym znaczeniu, Χριστός = Christos . Pochodzi ono od chrio , co oznaczało ceremonialne nacieranie olejem.
Dlatego słowo Christos zostało przetłumaczone przez znaczenie (a nie transliterowane przez dźwięk) z hebrajskiego ‘mashiyach’ do greckiej Septuaginty, aby prorokować o tej nadchodzącej osobie. To jest Kwadrant #2 . Autorzy Nowego Testamentu zrozumieli, że Jezus był tą samą osobą przepowiedzianą w Septuagincie. Dlatego nadal używali terminu Christos w greckim Nowym Testamencie. (ponownie w Kwadrancie #2 )
Chrystus w Bibliach Innych Języków
Ale dla innych języków „Christos” był następnie transliterowany z greckiego na angielski (i inne języki współczesne) jako „Chrystus”. Jest to dolna połowa #3 . Tak więc współczesny „Chrystus” jest bardzo konkretnym tytułem ze Starego Testamentu. Pochodzi z tłumaczenia z hebrajskiego na grecki, a następnie z greckiego na inne języki. Uczeni tłumaczą hebrajski Stary Testament bezpośrednio na języki współczesne, nie używając greckiego jako języka pośredniego. Użyli różnych słów do tłumaczenia oryginalnego hebrajskiego „mashiyach”. Niektórzy transliterowali hebrajskie „mashiyach” na słowo Mesjasz według brzmienia. Inni tłumaczyli „mashiyach” według jego znaczenia i tak mają „Namaszczony” w tych konkretnych fragmentach. W żadnym z tych przypadków nie widzimy często słowa „Chrystus” we współczesnych Starych Testamentach. Dlatego to powiązanie ze Starym Testamentem nie jest oczywiste. Ale z tej analizy wiemy, że w Biblii:
‘Chrystus’ = ‘ Mesjasz’ = ‘ Namaszczony’
Wszystkie te słowa mają identyczne znaczenie i odnoszą się do tego samego oryginalnego tytułu. Jest to podobne do 4= ‘four’ (angielski) = ‘quatre’ (francuski) = 6-2 = 2+2. Wszystkie te słowa są matematycznymi i językowymi odpowiednikami ‘4’.
Namaszczenie było procesem, przez który przechodził wyznaczony król, aby zostać władcą. Jest to podobne do procesu, w którym premier lub prezydent uzyskuje prawo do rządzenia dzisiaj. Możemy powiedzieć, że premier jest „wybranym” w ten sam sposób, w jaki powiedzielibyśmy, że król jest „namaszczonym”. Tak więc „Namaszczony”, „Mesjasz” lub „Chrystus” wyznaczył Króla, kogoś, kto będzie rządził.
Starotestamentowe proroctwa o „Chrystusie”
Gdzie więc po raz pierwszy pojawia się tytuł „Chrystus”? Widzimy go jako proroczy tytuł już w Psalmach, napisanych przez Dawida ok. 1000 r. p.n.e. – na długo przed narodzeniem Jezusa.
2 Schodzą się królowie ziemscy, a książęta radzą społem przeciwko Panu, i przeciw pomazańcowi jego, mówiąc:
3 Potargajmy związki ich, a odrzućmy od siebie powrozy ich.
4 Ale ten, który mieszka w niebie, śmieje się; Pan szydzi z nich.
5 Tedy będzie mówił do nich w popędliwości swojej, a w gniewie swoim przestraszy ich,
6 Mówiąc: Jamci postanowił króla mojego nad Syonem, górą świętą moją.
7 Opowiem ten dekret: Pan rzekł do mnie: Syn mój jesteś ty, Jam ciebie dziś spłodził.
Psalmów 2: 2-7
Namaszczony jest także „Synem Bożym”
Tutaj widzimy również, że dekret Pana zwraca się do Namaszczonego jako „mój Syn”. Innymi słowy, Bóg nazywa „Namaszczonego” swoim „synem”. Stąd pochodzi tytuł „Syn Boży”, z Psalmu 2. Zatem nie został on wymyślony przez Jezusa ani nawet przez pisarzy Nowego Testamentu. Jest synonimem Namaszczonego. Więc teraz:
‘Chrystus’ = ‘ Mesjasz’ = ‘ Namaszczony’ = ‘Syn Boży’
Podobny tytuł „Syn Człowieczy” omawiamy tutaj.
Chrystus oczekiwany w I wieku
Mając tę wiedzę, poczynimy kilka obserwacji z Ewangelii. Poniżej znajduje się reakcja króla Heroda, gdy mędrcy ze Wschodu przybyli w poszukiwaniu króla żydowskiego. Stanowi to część historii narodzin Jezusa. Zobaczysz tutaj użyte słowa „Mesjasz” lub „Chrystus”, w zależności od tłumaczenia.
3 Co gdy król Herod usłyszał, zatrwożył się, i wszystko Jeruzalem z nim.
Mateusza 2:3-4
4 Przetoż zebrawszy wszystkie przedniejsze kapłany i nauczyciele ludu, dowiadywał się od nich, gdzie by się miał Chrystus narodzić.
Zauważ, że sama idea „ Chrystusa ” (lub „ Mesjasza ”) była już powszechnie rozumiana między Herodem a jego doradcami religijnymi, jeszcze przed narodzeniem Jezusa. Używają oni tego tytułu bez odnoszenia się konkretnie do Jezusa. Dzieje się tak, ponieważ, jak wyjaśniono powyżej, „Chrystus” pochodzi ze starotestamentowych Psalmów napisanych setki lat wcześniej przez króla Dawida. Był on powszechnie czytany przez Żydów w I wieku (jak Herod) z greckiej Septuaginty. Tytuł istniał setki lat przed pojawieniem się jakichkolwiek chrześcijan.
Król Herod stał się „bardzo zaniepokojony”, ponieważ poczuł się zagrożony przez tego Chrystusa, którego rozumiał jako rywalizującego Króla. Widzimy więc w reakcji Króla Heroda zarówno znaczenie Chrystusa (Króla), jak i jego starożytne korzenie, mające swoje początki na długo przedtem.
Chrystus w Psalmie 132
Psalmy zawierały dalsze odniesienia do nadchodzącego Chrystusa . Zestawiłem standardowy fragment obok transliterowanego z „Chrystusem”, abyście mogli to zobaczyć.
| Psalmów 132- z hebrajskiego | Psalmów 132 – Z Septuaginty |
| 10 Dla Dawida, sługi twego, nie odwracaj oblicza pomazańca twego. 11 Przysiągł Pan Dawidowi prawdę, a nie uchyli się od niej, mówiąc: Z owocu żywota twego posadzę na stolicy twojej.17 Tam sprawię, że zakwitnie róg Dawidowy; tam zgotuję pochodnię pomazańcowi memu. | O Panie, … 10 Przez wzgląd na sługę swego Dawida nie odrzucaj swego Chrystusa . 11 Pan złożył Dawidowi przysięgę, pewną przysięgę, której nie odwoła, mówiąc: „Jednego z twoich potomków posadzę na twoim tronie — … 17 Oto sprawię, że wyrośnie róg Dawidowi i postawię pochodnię mojemu Chrystusowi . ” |
Psalm 132 mówi w czasie przyszłym („… uczynię róg Dawidowi…”), jak wiele fragmentów w całym Starym Testamencie. Żydzi zawsze czekali na swojego Mesjasza (lub Chrystusa). Fakt, że czekają lub wypatrują przyjścia Mesjasza, wynika z proroctw dotyczących przyszłości w Starym Testamencie.
Podsumowując. Poniższe tytuły są synonimami i wszystkie pochodzą z Psalmów.
Chrystus = Mesjasz = Namaszczony = Syn Boży
Proroctwa Starego Testamentu: Określone jak system zamków i kluczy
To, że Stary Testament konkretnie przewiduje przyszłość, czyni go niezwykłą literaturą. Jest jak zamek w drzwiach. Zamek ma pewien kształt, tak że tylko konkretny „klucz” pasujący do zamka może go otworzyć. W ten sam sposób Stary Testament jest jak zamek. Widzieliśmy tu już w artykułach o ofierze Abrahama, początkach Adama i Paschy Mojżesza. Psalm 132 dodaje teraz wymóg, że „Chrystus” będzie pochodził z rodu Dawida. Nasuwa się pytanie: Czy Jezus jest pasującym „kluczem”, który otwiera proroctwa?
Tutaj sprawdzamy, czy Jezus pasuje do proroctwa o pochodzeniu z linii Dawida. Tutaj zaczynamy zgłębiać temat proroctw Gałęzi.